Zasady znakowania szlaków turystycznych

Informacje ogólne

Na wstępie zaznaczyć trzeba, że tradycyjnie do oznakowywania szlaków rowerowych (krajowych) i pieszych używa się w Polsce kolorów. Standardowo jest ich pięć: czerwony, niebieski, zielony, żółty i czarny.

Wbrew dość rozpowszechnionej opinii, kolor szlaku pieszego lub rowerowego NIE oznacza stopnia jego trudności.

Szlaki rowerowe

Znaki szlaków rowerowych zawarte są w Prawie o Ruchu Drogowym (znaki z grupy „R”). Ich instalowanie na drogach publicznych podlega takim samym unormowaniom prawnym jak innych znaków drogowych. Niedopuszczalne jest więc samowolne ich montowanie, bez posiadania zatwierdzonych „Projektów stałej organizacji ruchu” (zobacz: jak stworzyć szlak)

Kolory szlaków

Co ciekawe, w polskim prawie nie zapisano kolorystyki szlaków. Stąd coraz częściej spotkać można szlaki w różnych oryginalnych odcieniach- bo tak komuś to pasowało. Oczywiście utrudnia to potem nawigację, bo proszę w praktyce spróbować odróżnić różowy od czerwonego, szary od czarnego, ciemnozielony od jasnozielonego lub granatowy od niebieskiego. Szczególnie po kilkunastu lub kilkudziesięciu miesiącach (zabrudzenie, blaknięcie).
Co ważne: kolor szlaku rowerowego nie oznacza stopnia jego trudności!

Rodzaje szlaków rowerowych

Niegdyś istniał podział na szlaki krajowe i międzynarodowe. Zmieniło się to w 2013 roku i od tej pory mamy:

Serio, to nie pomyłka 🙂 Zainteresowanym oraz niedowiarkom polecam Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dn. 19.07.2013r.

Szlaki rowerowe lokalne

Najczęściej spotykany znak szlaku rowerowego. Oznacza potwierdzenie przebiegu trasy szlaku, czyli jedziesz dobrze, kontynuuj 🙂
Rozmiar: 20 cm x 20 cm.
Oznaczenie w przepisach: znak R-1.

Znak szlaku rowerowego oznaczającego jego skręt (istnieje też oczywiście odmiana w prawo). Powinien być stosowany przed skrętem. Powinien… 😉
Oznaczenie w przepisach: znak R-1b.

Początek lub koniec szlaku (jeśli tylko warunki techniczne na to pozwalają szlaki powinny być dwukierunkowe).
Oznaczenie w przepisach: znak R-1a.

Drogowskaz na szlaku rowerowym (lokalnym 🙂 )
Oznaczenie w przepisach: znak R-3.

Tyle mówią przepisy. My projektując i wykonując oznakowanie wraz z Manufakturą Turystyki dostosowujemy oznakowanie do specyfiki danego miejsca. Dlatego niejednokrotnie stosujemy szerszy katalog znaków. Poniżej ich przykłady:

Wskazanie kierunku jazdy: na wprost
Nasze oznaczenie: znak R-1c.

Wskazanie kierunku jazdy: w prawo skos (istnieje też oczywiście odmiana w lewo).
Nasze oznaczenie: znak R-1d.

Szlaki rowerowe (w domyśle: nie lokalne 🙂 )

Ta grupa znaków została wprowadzona wspominanym już wcześniej Rozporządzeniem w roku 2013. Zastąpiły one niejako dawne znaki szlaków międzynarodowych (czasem można je jeszcze spotkać, mają zieloną obwódkę).

Ich cechą charakterystyczną jest pomarańczowe tło (technicznie różnią się jeszcze kilkoma cechami od znaków szlaków lokalnych, m.in. powinny posiadać lepszą folię odblaskową, tzw. II typu).

„Informacja o szlaku rowerowym” – tak był łaskaw nazwać ten znak ustawodawca 🙂 Powinien być ustawiony za każdym skrzyżowaniem (dróg lub szlaków). Potwierdza właściwy wybór trasy.
Rozmiar: 20 cm x 20 cm.
Oznaczenie w przepisach: znak R-4.

Ufff i wreszcie! Dopuszczono numery szlaków, nie tylko kolory! Potwierdza właściwy wybór trasy.
Oznaczenie w przepisach: znak R-4.

I jeszcze jedna wersja tego znaku: z logotypem. Potwierdza właściwy wybór trasy.
Oznaczenie w przepisach: znak R-4.

Znak szlaku rowerowego oznaczającego jego skręt (istnieje też oczywiście odmiana w lewo). Powinien być stosowany przed skrętem. Powinien… 😉 Ustawodawca zapisał w tym przypadku nawet odległość: od 5 do 15 metrów przed skrętem. Ciekawe na podstawie czego zapisano te odległości…
Oznaczenie w przepisach: znak R-4b.

Drogowskaz na szlaku rowerowym. W odróżnieniu od znaków R-3 długość zmienia się w zależności od zawartości (czyli długości tekstu/ miejscowości). Ufff, nareszcie 🙂
Wysokość 20 cm, długość zmienna (w tym konkretnym przypadku 80 cm).
Oznaczenie w przepisach: znak R-4c.

Tablica umieszczana przed skrzyżowaniem szlaków.
Wymiary: naprawdę duże, zależne od treści; tu bok miał ponad metr długości.
Oznaczenie w przepisach: znak R-4e.

Szlaki piesze

Zazwyczaj znaki szlaków pieszych nanoszone są na podłoże (drzewa, słupy) techniką malarską. Coraz częściej, szczególnie w terenach zurbanizowanych, spotyka się znaki naklejane (wszelkiego rodzaju słupy, latarnie).

Jeśli chodzi o drogowskazy i mapy to tu materiał z którego są wykonane zależy wyłącznie od fantazji i możliwości wykonawcy 🙂 Drewno, tworzywa sztuczne, metal…

Najczęściej spotykany znak na szlakach pieszych, stąd jego nazwa: podstawowy 🙂 Potwierdza to, że idziesz właściwą drogą.
Wymiary: 15 cm x 9 cm.

Znak skrętu szlaku pieszego, powinien być zastosowany za zakrętem szlaku.
Wymiary: 18 cm x 14 cm.

Znak skrętu szlaku pieszego, powinien być zastosowany przed zakrętem szlaku.
Wymiary: 15 cm x 18 cm.

Znak skrętu szlaku pieszego (kąt rozwarty), powinien być zastosowany przed zakrętem szlaku.
Wymiary: 12 cm x 18 cm.

Początek lub koniec szlaku pieszego.
Średnica 10 cm.

Dojście do ciekawego obiektu krajoznawczego (wnętrze znaku w kolorze szlaku).
Kwadrat o boku 10 cm

Dojście do punktu widokowego (wnętrze znaku w kolorze szlaku).
Rozmiar podstawy: 10 cm.

Dojście do ujęcia wody pitnej (wnętrze znaku w kolorze szlaku).
Średnica 10 cm

CDN….